جشن شب یلدا دیرزمانی است که در شهرهای مختلف ایران و بسیاری از کشورها به شکلهای گوناگون گرامی داشته میشود. شادمانی، گردهمایی خانوادگی و خوردن میوههایی همچون هندوانه و انار و خشکبار از آیینهای ویژه جشن یلداست.
مردم کرمان تا سحر انتظار میکشند تا از قارون افسانهای استقبال کنند. قارون در لباس هیزمشکن برای خانوادههای فقیر تکههای چوب میآورد. این چوبها به طلا تبدیل میشوند و برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه میآورند.
چند سالی است که جشن یلدای کرمان، برای مردمان کویرنشین و حتی برخی از سفر دوستان پایتختنشین، نامی آشنا و تداعیکننده خاطراتی بسیار شیرین و بهیادماندنی است.
جشن یلدا که معمولاً طی ۲ شب برگزار میشود، همواره میزبان بسیاری از علاقهمندان این رسم کهن ایرانی بوده که از شهرهای دور و نزدیک، میهمان آن شدهاند.
این جشن که به میزبانی یک هتل در شهر کرمان برگزار میشود، بهطور معمول میهمانان خود را شب قبل از یلدا به قلب کویر لوت و شهر کلوتها میبرد تا در آنجا با اجرای برنامههایی نظیر شترسواری و اسبسواری، آتشبازی و نورافشانی، اجرای موسیقی سنتی و محلی، تماشای غروب بیهمتای کلوتها و پذیراییهای ویژه، به استقبال شب یلدا بروند.
روز بعد و شب دوم این مراسم نیز اختصاص به برنامههایی نظیر حرکت کارناوال یلدا در سطح شهر، چیدمان سفره یلدا و برگزاری مراسم اصلی این جشن در سالنهای هتل دارد.
آنچه موجب پرمخاطبشدن این برنامه و جذابیت آن در بین مردم شده است را میتوان احیای یک سنت قدیمی و آیینهای وابسته به آن دانست؛ به نحوی که در بخش اصلی این جشن بسیاری از سنتهای این شب در برنامههای جشن گنجانده شده است.
قصهگویی، فال حافظ، دورهمنشینی و خوردن «شبچَره» یا خوراکیهای یلدا، حضور در پای کرسی و سفره نمادین یلدا، صحبت از فلسفه یلدا و اجرای برنامههای شاد و مفرح، بخشهایی از این مراسم پرطرفدار کرمان است.
در کرمان، در شب یلدا گاهى مردم تا صبح بیدار مى مانند و مى پندارند که در این شب قارون به شکل هیزم شکنى که پشتهاى هیزم بر پشت دارد به خانه نیکوکاران مستمند مى رود و به آنها هیزم مى دهد و این هیزم ها تبدیل به شمش هاى طلا مىشوند.
در ایام قدیم برخى از مردم به چله مىنشستند و چهل روز مراسم چله نشینى انجام مىدادند به امید این که قارون به خانه آنها وارد شود و به آنها شمش زر بدهد.
این رسم یادآور بابانوئل در مراسم کریسمس است و چنین مى نماید که یلداى ایرانى و کریسمس از یک مایه سرچشمه گرفته اند. از این گونه آئین هاى خاص در برگزارى یلدا فراوان مى توان شمرد.