تپه باستانی کنار صندل
نوشته شده در تاریخ ۹۳/۰۴/۱۴ | مرتبط با : جاذبه گردشگری | 1,006 views

این تپه در روستای کنار صندل و به فاصله حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شهر جیرفت قرار دارد و در واقع این تپه باقی مانده یک بنای یادمانی باشکوه است که از حدود ۴۲۰۰-۴۳۰۰ سال پیش برجای مانده است این بنای عظیم یک بنای مذبی بوده و برای ساخت آن از خشت خام و ملات گل و کاه گل استفاده شده است . تمامی خشتهای بکار رفته در ساخت این بنا دارای ابعاد۱۰×۴۰×۴۰ سانتیمتر هستند و برای ساخت این خشتها از مواد دیگری نیز درخمیره خشتها جهت استحکام بیشتر استفاده شده است که این مواد شامل کاه ، قطعات ریز سفال و دانه های شن و … می باشد .
این بنا خود بر روی یک تپه باستانی قدیمیتر ساخته شده است به این ترتیب که با پرکردن قسمتهای گود در تپه قدیمتر و چیدن خشت در اطراف این تپه یک سکوی عظیم خشتی ایجاد کرده اند و طبقات و سکوهای بالاتر را برروی این سکو ساخته اند.
این بنا در واقع یک بنای مطبق بوده که به صورت سکوهای عظیمی برروی یکدیگر ساخته شده است و هر سکو نسبت به سکوی پایینتراز خود کوچکتر می شده است و شامل سه طبقه می شود که طبقات اول و دوم آن به صورت سکوهای توپر و طبقه سوم آن که فقط باکمک برخی شواهد به وجود آن پی بردیم و تقریباً تمامی آن از بین رفته محل اصلی این معبد بوده است و به صورت یک اتاق وجود داشته که جایگاه اصلی خدایان بوده است .
دو سکوی اول و دوم قسمتهای زیادی از آنها باقی مانده و به کمک این قسمتها به شکل واقعی این بنا می توان پی برد.
اندازه‌سکوی اول این بنا ۳۵۰ ×۳۵۰ متر است و اینچنین سکو عظیمی از خشت تاکنون در هیچ جای دنیا شناخته نشده است و می توان گفت که این بزرگترین سکوی خشتی است که بشر در سراسر دنیای باستان موفق به ساختن آن شده است و ابعاد سکوی دوم این بنا نیز ۱۵۰× ۱۵۰ متر است.
ارتفاع سکوی اول این سازه‌عظیم ۷ متر و ارتفاع سکوی (طبقه‌) دوم آن ۱۰ متر است و به این ترتیب این بنا بدون احتساب سکو ی سوم دارای ۱۷ متر ارتفاع است که چنین ارتفاعی با توجه به ابعاد ذکر شده می تواند خود نشان دهنده ‌عظمت این بنا و قدرت و ثروت و پیشرفت معماری در جامعه ای باشد که موفق به ساخت این چنین بنایی شده است و اگر این نکته را نیز در نظر بگیریم که در ساخت این بنا نزدیک به ۱۰ میلیون خشت به کار رفته و نیز به تعداد معماران و نیروی انسانی عظیمی که برای ساخت این بنا لازم بوده توجه کنیم و ازآنجا که برای ساخت این بنا همزمان باهم تعداد بسیار زیادی همزمان با هم و در قسمتهای مختلف این بنا مشغول بکار بوده اند و با وجود این می بینیم که این بنا با تمام وسعتی که دارد درنهایت دقت و هماهنگی ساخته شده است و همه این موارد می تواند دلیل محکمی بر پیشرفت معماری و هنر در این منطقه باشد.
سطح سکوهای این بنا با همان خشتهای بکار رفته در ساخت بنا خشت فرش می شده و روی آنها نیز برای حفاظت در برابر عوامل فرسایشی با ملات (کاه گل ) پوشانیده می شده است همچنین سطح بیرونی دیواره های طبقات مختلف را نیز با ملات کاه گل می پوشانده اند که به زیبایی بنا نیز کمک می کرده است .
پلان اصلی طبقات به شکل چهار گوش است اما در سطح بیرونی طبقه اول و دوم تغییراتی جهت زیبایی بنا بوجود آورده اند به این صورت که نمای بیرونی سکوی اول را با نیم برجهایی به قطر ۵ متر که فاصله ‌بین آنها با دیگری ۲ متر است تزئین کرده اند .
طبقه دوم را نیز با کنگره هایی به طول ۸ متر که بیرون آمدگی این کنگره ها ۴ متر و فاصله بین هر دو کنگره با هم ۱۸ متر است تزیین کرده اند. تزئیناتی شبیه به آنچه که بر روی نمای این بنا وجود دارد بر روی ظروف سنگی بدسـ‌ت آمده از تپه ها ی کنار صندل نیز مشاهده می شود .
طرح کامل(بازسازی با رایانه ) کنار صندل شمالی که نمونه های کوچکتری از این بناها در بین النهرین نیز کشف شده و این بناها به زیگورات معروف هستند اما این بنا بسیار عظیمتر ار تمامی زیگوراتهای شناخته شده در دنیا است و قدمت آن هم کمی بیشتر از سایر بناها است . در تپه‌باستانی قدیمتری که این بنای مذهبی بر روی آن واقع شده نیز به بقایایی ازمعماری برخورد شده که احتمالاً بناهای مسکونی باشند.

تپه کنارصندل جنوبی
این تپه در فاصله ۱۳۰۰ متری جنوب تپه کنار صندل شمالی شهرستان جیرفت قرار گرفته و بقایای دژ عظیمی است که به احتمال بسیار زیاد زمانی اقامتگاه فرمانروای پادشاهی مستقر در این منطقه بوده است. این دژ عظیم بر فراز تپه باستانی کهنتری به بلندی ۱۰ متر ساخته شده است و امروزه با گذشت نزدیک به پنج هزار سال از تاریخ ساخت این بنا هنوز ۱۱ متر از این بنا باقی مانده است. این سازه عظیم دارای قسمتهای مختلفی است که شامل دیوار های مختلف و فضاهای معماری متعدد می شود که هر کدام از آنها دارای کاربرد خاصی بوده است که از جمله‌آنها می توان به کارگاههای صنعتی که در آنها اشیاء هنری و صنعتی ساخته می شده است و قسمتهای تجاری اشاره کرد؛ در بلندترین قسمت این قلعه بقایای تالار بزرگی وجود دارد که مقر اصلی فرمانروایی آن پادشاهی بوده است .
خارج از دیوار دور قلعه آثار منازل و بخشهای مسکونی قرار دارد که این بخش از معماری با معماری قسمت حاکم نشین تفاوت بسیاری دارد و در این قسمت فضاهای کوچکتری وجود دارد که با خشتهای کوچکتری با ابعاد ۱۰×۲۰×۳۰ سانتیمتر ساخته شده اند و در این بخش از فضاها ما شاهد وجود اتاقهای مختلف در هر یک از واحدها هستیم و که هر کدام از این فضاها به توجه به کار برد خاصی که داشته ساخته شده است بعنوان مثال در این واحدهای مسکونی فضاهای کوچکی با ابعاد ۱×۲ متر وجود دارد که بدون ورودی است و از آن بعنوان انبار یا سیلو برای ذخیره غلات مختلف استفاده می‌شده است ؛ یا در این فضاها اتاقهای نشیمن که برای استراحت و زندگی خود مردم استفاده می‌شده است دارای ابعاد بزرگتری نسبت به سایر فضاها است .هر کدام از این واحدهای مسکونی دارای یک حیاط است که بیشتر فعالیتهای روزانه در آن انجام می شده است و ما معولاًبقایای تنور ها و اجاقها را در داخل حیاط مشاهده می کنیم . هر چند که بقایای اجاقها نیز در داخل خانه ها هم وجود دارد .
با بررسیها و کاوشهای انجام شده به فاصله حدود ۵۰۰ متری از قسمت حاکم نشین نیز ما با بقایای منا زل و قسمتهای مسکونی مواجه هستیم و بطور کلی وسعت این شهر حدود ۲×۳ کیلو متر است که نشان دهنده ‌عظمت این شهر و پیشرفت مردمان این منطقه در معماری و شهرسازی می باشد. پوشش تمامی بناها در این دوره از چوب بوده و به همین علت نیز از این دوره تا کنون هیچ بنایی با سقف سالم بر جای نمانده است اما آثار چوبهابه صورت زغال و چوبهای پوسیده در این بناها به چشم می‌خورد .
درقسمت غربی این دژ که ورودی قلعه نیز در این قسمت قرار دارد برج عظیمی قراردارد که نمای بیرونی این برج با قلوه سنگهای رودخانه ای تزئین و سنگ کاری شده است و فواصل بین این سنگها نیز با ملات کاه گل بند کشی شده است امروزه در حدود ۳ متر از این برج باقی مانده است اما ارتفاع واقعی این برج به اندازه ارتفاع خود قلعه بوده است .
مصالح بکار رفته در ساخت این بنا خشتهای بسیار بزرگی است با ابعاد ۱۵×۳۰×۶۰ سانتیمتر که کاملاً مناسب برای ساخت اینچنین بنای عظیمی می باشد .
اطراف قلعه را باروی عظیمی به قطر ۱۰ متر در بر می گیرد که قسمت حاکم نشین را در میان می‌گرفته و آن را از قسمت عامه نشین جدا می کند .از این دیوار بزرگ نیز امروزه بیش از ۳ متر باقی مانده است اما به احتمال زیاد ارتفاع این دیوار نیز به اندازه‌قطر آن یعنی در حدود ۱۰ متر بوده است ؛ سطح خارجی و نمای بیرونی این دیوار دارای بیرون آمدگیهایی است که برای تزئین این دیوار ساخته شده است این تزئینات کنگره ای شکل دارای ۸۰ سانتیمتر بیرون آمدگی و ۲ متر طول است.


نام شما *
ایمیل * (نمایش داده نمی شود)
سایت شما

copyright © 2021 , Kermaniec.IR