جشن سده یکی از جشن های سنتی و کهن در استان کرمان است. افراد زیادی هر ساله برای تماشا و شرکت در این جشن به کرمان می آیند. در ادامه می خواهیم با جشن سده به طور کامل تری بپردازیم و آداب و رسوم برگزاری این جشن را بررسی نماییم. با ما همراه باشید.

روایات از تاریخچه جشن سده چه می گویند؟

خلف تبریزی نیز در کتاب “برهان قاطع ” آورده است که “کیومرث به یمن وجود سه فرزند اناث و ذکور خود جشنی بزرگ برپا کرد و آتشی بزرگ برافروخت و مردم ایران زمین را مهمان کرد به این دلیل این روز را سده می گویند”. ایرانیان باستان بر این باور بودند که در این شب ستاره گرما به زمین آمده و دل زمین گرم می شود.

به هر دلیل که بوده، جشن سده در طول قرنهای متمادی با آداب و رسوم خاصی توسط زرتشتیان در نقاط مختلف کشور برپا می شده است اگر چه از سابقه این جشن تاریخ دقیقی وجود ندارد، اما گفته می شود حداقل قدمت آن در ایرن به ۴۰۰ سال می رسد و از زمان صفویان سده سوزی برگزار می شده است البته تاکید می شود قبل از آن نیز، این آیین برپا می شده است.

جشن سده متعلق به زرتشتیان است؟

در ذهن خیلی‌ها این‌طور جا افتاده که «سده» یک جشن زرتشتی است و لابد به خاطر آتشی که در آن روشن‌ می‌شود، با پیروان این گروه ارتباط پیدا می‌کند اما واقعیت این است که جشن سده با همین نام در کرمان برگزار می شود و سالهاست که زرتشتی و مسلمان از اول تا آخر در برپایی آن شرکت می‌کنند. سده یک جشن ملی است که در زمان آل‌زیار توسط مسلمانان برگزار می‌شده و هنوز هم در بخش‌های دیگری از کشور، با همین نام یا با نام‌های مشابه برپا می‌شود.

در چه تاریخی جشن سده کرمان برگزار می شود؟

این جشن معمولاً روز دهم (آبان روز) از ماه بهمن گرفته می‌شده است و همه مورخین و فرهنگ نویسان بدان اشاره کرده‌اند و در آن شب که میان روز دهم و روز یازدهم است به آتش‌افروزی مبادرت می‌ورزیده‌اند . سده در مآخذ موجود نام شب است نه نام روز و ظاهراً این جشن که آتش‌افروزی در آن مرسوم بوده در شب پیش از روز نود و نهم زمستان (پنجماهه) واقع می‌شده و در حقیقت می‌توان گفت که در پایان آذر روز یا نهم از ماه بهمن این جشن صورت می‌گرفته است.

سنت این جشن در کرمان چگونه است؟