استان کرمان پهناورترین استان ایران است که جمعیتی بالغ بر ۳٬۱۶۴٬۷۱۸ را در ۱۱% خاک ایران یعنی به وسعتی برابر با حدود ۱۸۳۱۹۳ کیلومتر مربع جای داده است. این استان از کهن ترین استان های ایران است که دارای آب و هوایی گرم و خشک است. به دلیل همین آب و هوا و وسعت پهناور، کرمان بزرگترین صادر کننده خرما و پسته در ایران است و همچنین رتبه دوم تولید گردو و گلا را دارا می باشد.
کرمان به عنوان پهناورترین استان، دارای شهرهای بسیاری می باشد که مهمترین آنها عبارت اند زا کرمان، بم، سیرجان، رفسنجان، شهر بابک، نرماشیر، جیرفت، هرمز، کوهبنان، زرند و … .
چندی است که حرفهایی به گوش می رسد که گویا تصمیم دارند که این استان بزرگ را به دوقسمت تقسیم کنند و استان کرمان جنوبی به مرکزین جیرفت را ایجاد نمایند. از همین رو ما هم برآن شدیم تا در رابطه با تقسیمات و نقشه فعلی کرمان که به استان هشت هم معروف است(به واسطه شکل نقشه آن، به کرمان استان هشت هم می گویند.) صحبت نماییم و در رابطه با دو نیم شدن این استان صحبت نماییم. بنابراین در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
به گزارش روابط عمومی سازمان نقشهبرداری کشور، مدیریت نقشهنگاری و اطلسهای ملی، نقشه تقسیمات کشوری استان کرمان، نقشه گردشگری استان و شهر کرمان و نقشه موقعیت ایستگاههای دائم ژئودینامیک و GNSS استان کرمان را منتشر کرد.
در این نقشهها از آخرین اطلاعات تقسیمات کشوری تا پایان سال ۱۳۹۹ استفاده گردیده و مرزهای بینالمللی، حدود استان، شهرستان، بخش و مراکز آنها به نمایش درآمده است. همچنین جداول اطلاعات جغرافیایی و آمار و شاخصهای جمعیتی بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ برای استان و شهرستانها، جهت ارائه اطلاعات تکمیلی در این نقشهها لحاظ شده است.
استان کرمان دارای ۲۳ شهرستان، ۶۰ بخش، ۷۳ دهستان و ۸۴ نقطه شهری میباشد.
این استان با مساحتی حدود ۱۸۲،۰۰۰ کیلومترمربع رتبه ۱ و با جمعیت ۳،۱۶۴،۷۱۸ نفر، رتبه نهم را در کشور دارا میباشد. نرخ شهرنشینی در استان ۵۸/۷۳ درصد و تراکم جمعیت ۱۷/۶۴ نفر در کیلومتر مربع است.
نقشههای گردشگری کمک شایانی در معرفی و مکانیابی آثار باستانی و جاذبههای گردشگری و توریستی دارد. اداره نقشههای موضوعی و موردی، در مدیریت نقشهنگاری و اطلسهای ملی جهت رسیدن به این اهداف، نقشههای گردشگری را برای ۳۱ استان کشور و مراکز این استانها بصورت دورو و در قالب یک نقشه تهیه نموده و در اختیار کاربران قرار داده است. در این سری نقشهها عوارضی همچون راهها، مراکز تقسیماتی، رودها، آثار باستانی و مکانهای گردشگری به همراه اندکس راهنمای مسیرهای گردشگری، لیست هتلها و اندکس راهنمای فواصل با مراکز استانهای همجوار و … آورده شده است.
استان کرمان، وسیعترین استان کشور، در جنوب شرق کشور قرار گرفته و از سمت شمال به استانهای یزد و خراسان جنوبی، از طرف غرب به استانهای یزد و فارس، از جنوب به استان هرمزگان و از سمت شرق به استان سیستان و بلوچستان محدود میشود. مساحت استان کرمان در حدود ۱۸۲،۰۰۰ کیلومتر مربع است و جمعیت این استان طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ تقریبا ۳،۱۶۵،۰۰۰ نفر بوده است. استان کرمان دارای مناطق کوهستانی بسیار مرتفع و همچنین دارای مناطق بیابانی و کویری میباشد و بخش زیادی از دشت لوت در این استان قرار گرفته است. در این استان رودهای مهم و پرآب زیادی وجود ندارد، اما بهرحال رودخانههایی از مناطق مرتفع این استان سرچشمه میگیرند. مهمترین رود این استان هلیل رود نام دارد. استان کرمان در نواحی مرتفع، دارای آب و هوای سرد کوهستانی و در نواحی کوهپایهای دارای آب و هوای نیمه بیابانی میباشد. متوسط بارندگی سالیانه استان در نواحی مختلف، بسیار متفاوت بوده و در بعضی از مناطق کویری نزدیک به صفر است و در بعضی مناطق کوهستانی به حدود ۴۷۰ میلیمتر نیز میرسد. میانگین دمای سالیانه استان نیز در نواحی مختلف، بین ۷ تا ۲۲ درجه سانتیگراد متفاوت است. بعضی از پژوهشگران دشت لوت را گرمترین بیابان روی زمین میدانند.
استان کرمان دارای جاذبههای گردشگری طبیعی و تاریخی متعددی میباشد. علاوه بر جاذبههای گردشگری خود شهرکرمان، مهمترین جاذبههای گردشگری سایر نقاط استان به قرار زیر است: ارگ بم – باغ شازده ماهان – منطقه ییلاقی راین – ارگ راین – منطقه ییلاقی جوپار – کلوتهای شهداد – روستای گردشگری خبر – منطقه گردشگری دلفارد – منطقه ییلاقی رابر – کاروانسرای کبوتر خان – غار میرزا – آرامگاه شاه فیروز – آتشکده آذربخ – روستای میمند – قلعه سموران و روستای گردشگری طرز.
شهر زیبا و تاریخی کرمان، مرکز استان کرمان، وسیعترین استان ایران، در جنوب شرق کشور قرار گرفته است. مساحت شهر کرمان حدود ۶۲ کیلومتر مربع است و جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ تقریبا برابر ۵۸۸،۰۰۰ نفر میباشد. شهر کرمان در بین کوههای نسبتا مرتفع جنوب شرق کشور قرار گرفته، به طوریکه از سمت شرق و شمال به کوههای مرتفع باغ بالا و جفتان و با فاصلهای بیشتر از طرف جنوب به کوه جوپار محدود میشود. همچنین از سمت غرب نیز با کوهستانهایی با ارتفاع کمتر همسایه است. شهر کرمان دارای آب و هوای نیمهبیابانی و کوهپایهای با بارندگی کم میباشد، به طوریکه متوسط بارندگی سالیانه این شهر حدود ۱۴۸ میلیمتر و میانگین دمای سالیانه تقریبا ۱۶ درجه سانتیگراد است.
شهر کرمان دارای جاذبههای گردشگری طبیعی و تاریخی بسیاری میباشد. مهمترین جاذبههای گردشگری شهر کرمان عبارتند از:
بازار کرمان – مجموعه وکیل – مجموعه گنجعلی خان – گنبد جبلیه – گنبد مشتاقیه – قلعه دختر – قلعه اردشیر – تخت درگاه قلی بیگ – مسجد پامنار – مسجد جامع کرمان – مقبره خواجه اتابک – موزه زرتشتیان – یخدان مویدی و باغ بیرم آباد.
نقشه گردشگری استان کرمان در سال ۱۳۹۹ و شهر کرمان در سال ۱۳۹۸ بروزرسانی شده است.
این روزها بحث یک کشمکش سیاسی در استان کرمان بعد از مدتها دوباره بر سر زبانها افتاده است و آن هم «کرمان جنوبی» است. دوباره موضوع تقسیم شدن استان کرمان مطرح شده است که با واکنش های مختلف از سوی مردم و مسئولین روبرو شده است حال نکته اساسی و سوال اساسی در این میان این است که آیا تقسیم شدن استان کرمان به نفع مردم خونگرم این دیار هست یا خیر؟
به گزارش ایسنا،در تمامی این سالها مسئله تقسیم استان کرمان مطرح بوده است؛ گاهی خبر تقسیم استان و تشکیل استان جدید کرمان جنوبی مطرح میشد، گاهی تقسیم استان به شرقی و غربی، گاهی مستقل شدن بم یا سیرجان بر سر زبانها میافتاد و گاهی تقسیم استان کرمان به سه استان سبزواران، سمنگان و کرمان اما واقعا جای سوال اساسی این است که راه برونرفت از مشکلات و محرومیتها چیست؟
اولین قانون تقسیمات کشوری در سال ۱۲۸۶ پس از نهضت مشروطه تحت عنوان قانون «تشکیلات ایـالات و ولایات» به تصویب رسید و در آن زمان کشور به ۴ ایالت و ۱۲ ولایت تقسیم شد.
۳۰ سال بعد یعنی در آبان ماه ۱۳۱۶ که با دوران سلطنت رضا شاه پهلوی همزمان بود، مجلس قانون جدید تقسیمات کشوری را تصویب کرد و اختیار تغییر در آن را به هیات وزیران سپرد که بر اساس آن مصوبه، ایران به شش استان تقسیم شد.
با این حال عمر این تقسیمبندی ششگانه نیز بیش از دو ماه نبود و در روز دهم دیماه همان سال تقسیمات کشور به ۱۰ استان، ۴۹ شهرستان و ۲۹۰ بخش تغییر یافت که در این تقسیمات کرمان به عنوان استان هشتم کشور تعیین شد.
در گذر ۸۶ سال، ایران به ۳۱ استان تبدیل شد و با وجود بررسی تجربیات سایر کشورها در زمینه تغییر و اصلاح تقسیمات کشوری، روند جهانی غالب گرایشها به سمت «وسیعتر کردن و تجمیع استانها و کاهش سطوح و واحدهای تقسیمات کشوری» است.
در روز سهشنبه ۱۸ آذر سال ۹۲ عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران درباره تقسیمات جدید کشوری گفته بود: «طرح منطقهای کردن استانهای کشور و تقسیمات جدید کشوری از سوی وزارت کشور در دست بررسی و مطالعه است.»
او می افزاید: «اجرای این طرح نیازمند اصلاح قانون است و مسیر طولانی خواهد داشت، اما وزارت کشور به شکل قراردادی برای هر چهار یا پنج استان کشور به صورت یک منطقه برنامهریزی کردهاست.»
استانهای ایران در سال ۱۳۹۳ در طبقهبندی جدید توسط وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران در قالب پنج منطقه بر حسب عوامل همجواری، محل جغرافیایی و اشتراکات قرار گرفتند. یکی از اهداف اصلی این تقسیمبندی، این بود که دولت به جای توسعه استانها، منطقهها را توسعه دهد.
اما این روزها دوباره صحبت های از تقسیم کردن استان کرمان شنیده می شود.
حسن پور: در هیات دولت مصوب شده که جیرفت استان شود
شهباز حسن پور نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس شورای اسلامی در روز بهرهبرداری رسمی از ۳ خط کارخانه کنسانتره شرکت سنگ آهن گهرزمین با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت بیرق جدایی طلبی را برافراشت و گفت: «با توجه به زیرساخت ها و همکاری و مشارکت مردم شهرستان سیرجان این منطقه باید تبدیل به استان شود نه جای دیگر؛ اما در هیات دولت مصوب شده که جیرفت استان شود در حالی که این منطقه باید ۳۰ سال پیش استان می شد. ما مخالف استان شدن جیرفت نیستیم اما توجیه خود را برای عدم استانی شدن سیرجان بیان کنید هرچند طرفدار کرمان بزرگ هستیم.»
درحالی حسن پور این خبر را اعلام می کند که مرکز پژوهش های مجلس در مهر ۱۴۰۰ با استان کرمان جنوبی به دلایل قانونی مخالف بوده و از دیدگاه کارشناسی این اقدام را قابل توجیه ندانسته و تصویب کلیات طرح را توصیه نکرده است.
از طرف دیگر در سفر استاندار کرمان به شرق استان کرمان نیز نماینده مردم بم، ریگان، نرماشیر و فهرج در خانه ملت نیز درخواست اداره کل شدن، دستگاه های اجرایی شرق استان را کرد و در همان روز در جمع خبرنگاران در واکنش به سخنان حسن پور می گوید: «نماینده یکی از شهرستان های استان به شوخی یا جدی در خصوص استان شدن یکی از شهرستان، مطالبی رو مطرح کردند. باید ظرفیتها و نگرانیهای مردم شرق استان هم دیده شود و به آنها توجه کنند. اگر توجه نکنند این موضوع اتفاق نخواهد افتاد یا اگر قرار باشد اتفاق رخ دهد برایشان بسیار سخت و دشوار خواهد بود.»
همچنین نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در خانه ملت نیز در این باره گفته بود: «استان شدن جنوب هنوز راه درازی دارد و بایستی در ادامه مصوبه مجلس هم گرفته شود و امیدوارم نمایندگان محترم در حوزههای انتخابیه مختلف استان با تمرکز بر روی مزیتهای حوزه انتخابیه خود از ایجاد تنش در استان جلوگیری کنند.»
نمی دانم بم نیز در سر سودای استان شدن را می پروراند یا خیر. با این اوصاف از استان هشت دیگر چیزی باقی نخواهد ماند.