دوره جوانی و نوجوانی یکی از سخت ترین دوره های تربیتی برای پدر ها و مادرهاست و از طرف دیگر، جامعه هم به اندازه خانواده در نوجوانان و جوانان مسئول است و مسئولیت دارد.

نوجوانان و جوانان به دنبال هیجان و شور و شادی هستند و از خطر کردن و در دل آتش زدن ابایی ندارند، در مرحله اول لازم است تا خانواده ها با نوجوانان و غرور سرکش آنها با آرامش برخورد کنند و با اندیشیدن تدابیر لازم، زمینه عبور سالم فرزندانشان را از این مرحله فراهم کنند. در مرحله دوم، جامعه باید بستر مناسبی را فراهم کند تا نوجوانان و جوانان بتوانند این هیجان جوانی را تخلیه کنند.

متاسفانه در کشور ما هیچ بستری برای این کار فراهم نشده است و جوانان ما یا در قلیان سراها مشغول قلیان کشیدن هستند و یا در خیابان و جاده با موتور و ماشین کارهای خطرناک انجام می دهند و برای خود و دیگران حادثه ایجاد می کنند.

متاسفانه در هفته گذشته این هیجان طلبی جوانان کرمانی به حادثه دلخراشی منجر شد و یک جوان بیست ساله جان خود را به شکل اسف باری از دست داد.

فیلم این حادثه تلخ در فضای مجازی منتشر شده و ناراحتی ها و سوالات بسیاری را به همراه داشته است. این فیلم دلخراش که صحنه مرگ جوان کرمانی را رقم زد دقیقا نشات گرفته از هیجانات کنترل نشده در دوران نوجوانی مهم است که طغیان آن موجب مرگ و یا معضلات دیگر می شود. گلایه اینجاست که چرا برای نوجوانان و جوانان تفریحاتی برای تخلیه هیجانات شان درنظر گرفته نمی شود و یا اگر چنین پیست های موتورسواری و یا رالی با ماشین هم در نظر گرفته می شود به همه لحاظ ایمن سازی نمی شود تا نوجوانان و جوانان هنگام تخلیه هیجانات مربوط به سن شان به کام مرگ فرونروند .

گلایه بعدی به مسئولان مربوطه مانند دستگاه قضایی یا پلیس است که حداقل در جریان برگزاری این قبیل مسابقات نوجوانان و جوانان باشند تا اگر هم اتفاق یا حادثه ای رخ داد بتوانند بلافاصله وارد عمل شده و مانع از مرگ شوند.

به هر حال دوران نوجوانی دوران طوفان و فشار روحی است که باید طی شود و تخلیه هیجانات یکی از مهم ترین مسائلی است که به آن توجه نمی شود امید است با فرهنگ سازی در زمینه کنترل هیجانات بتوان کمتر شاهد اتفاقات مرگبار بود.

ماجرای پیست رالی صاحب الزمان کرمان

جمعه ۲۸ آبان ۱۴۰۰ در پیست مسجد صاحب‌الزمان کرمان، عده ای از جوانان که برای تفریح گرد هم آمده بودند، با خودرو اقدام به انجام حرکات نمایشی کردند که همین حرکات نمایشی و آکروباتیک باعث شد تا یک پسر جوان جان خود را از دست بدهد و مرگ دلخراشی داشته باشد.

بر اساس گزارش های جدید از حادثه پیست مسجد صاحب الزمان کرمان چند جوان که در یک خودروی پراید حضور داشتند اقدام به انجام حرکات نمایشی کردند که این اقدام منجر به واژگونی خودرو و مرگ تلخ یکی از جوانان شد.

رییس اورژانس کرمان از واژگونی خودروی پراید و کشته شدن یک جوان در پیست ماشین سواری کرمان خبر داد.

دکتر سیدمحمد صابری در توضیح این حادثه گفت: در ساعت ۱۵ و ۳۶ دقیقه امروز ۲۸ آبان ماه در پیست ماشین سواری در مسجد صاحب الزمان (عج) کرمان یک خودروی پراید به دلیل دستی کشیدن چپ می شود.

وی از فوت یکی از سرنشینان این خودرو خبر داد و اظهار کرد: فوتی آقایی ۲۰ ساله است که در زمان رسیدن آمبولانس علائم حیاتی نداشته و cpr ناموفق بوده است.

صابری گفت: بقیه سرنشینان خودرو متواری شده اند.

گفتنی است که پیست موتور کراس صاحب الزمان در کرمان و در خیابان انتظار واقع شده است.
از لحاظ موقعیت جغرافیایی این مکان در نزدیکی مراکزی مانند پینت بال اساطیر و آستان مقدس امامزاده بی بی حلیمه خاتون(س) و مزارشهدا و سید حسین و مسجد صاحب الزمان قرار گرفته است.

راهکارهای مقابله با هیجان

یکی از مسائلی که درمورد هیجانات نوجوانان خیلی مهم است این است که چون آنان تفکر انتزاعی دارند، برای مدیریت هیجان خود باید بتوانند از این امکان بهره ببرند. آن‌ها دیگر مفاهیمی‌ مثل عدالت یا آزادی را می‌دانند؛ یعنی می‌توانند چیزهای غیرقابل‌مشاهده را بفهمند و درک کنند. درواقع نوع تفکر کودکان با ورود به نوجوانی تغییر می‌کند و آن‌ها بهتر متوجه این موضوعات غیرمادی می‌شوند. یعنی حتما درباره کاری که می‌خواهند انجام بدهند، ازقبل فکر می‌کنند و بعد تصمیم می‌گیرند؛ چون می‌توانند آن را نقد و بررسی کنند.

نخستین چیزی که نوجوانان برای مهار هیجاناتشان باید بیاموزند، شناختن درست و کامل آن‌هاست. آنان می‌توانند برای خود نمودار هیجانی ترسیم کرده و مشخص کنند که درطول روز چه نوع هیجاناتی را تجربه کرده، چطور رفتار کرده‌اند و بهتر بود چطور رفتار می‌کردند؛ درواقع یکی از مواردی که باعث می‌شود نوجوانان نتوانند هیجانات خود را کنترل کنند، این است که درمقابل خواسته‌ها و نیازهای خود، زیاد ناکامی‌ را تجربه نکرده‌اند؛ مثلا اگر چیزی خواسته، در کمترین زمان، در اختیارش قرار گرفته است.

صحبت درمورد هیجان

یکی از راه‌هایی که باعث می‌شود نوجوان بهتر بتواند هیجانش را کنترل کند، باآرامش سخن‌گفتن درمورد هیجانات خود است؛ زیرا باعث می‌شود بخش لیمبیک هیجانات به بخش کورتیکال مغز متصل شود؛ چون به این ترتیب مدیریت و تنظیم آن راحت‌تر خواهد بود. مرکز هیجانات در مغز انسان در جایی به نام لیمبیک قرار دارد و درواقع، سیستم لیمبیک سیستمی ‌است که هیجانات خشم، ترس، گرسنگی، نفرت و … را تنظیم می‌کند. بعضی سیستم‌های دیگر هم در مغز هستند که آن را کنترل می‌کنند، از جمله کورتکس مغز که تنها در انسان‌ وجود دارد؛ بنابراین هرقدر ارتباط کورتکس و لیمبیک بیشتر شود، کنترل روی لیمبیک هم بیشتر خواهد شد؛ مثلا از یک طرف میل جنسی وجود دارد، ولی مسائل اخلاقی، باورها و شناخت، رفتارهای فرد را کنترل می‌کند که البته این امر، در مورد هیجانات هم به همین ترتیب است.

آمادگی ایمنی‌ساز

برای کنترل هیجانات نوجوان می‌توانیم به او بگوییم اگر در موقعیتی قرار بگیری که هیجانات منفی‌ات برانگیخته شود، چه می‌کنی؟ مثلا اگر در کلاس درس باشی و یکی از دوستانت چیزی را به طرف تو پرتاپ کند و تو عصبانی شوی، چگونه رفتار می‌کنی؟ سپس از او بخواهیم اجازه دهد با هم آن اتفاق را در ذهن مرور کنیم تا ببینیم چه اتفاقی رخ داده است و به چه دلیل. به این ترتیب نوجوان می‌تواند خودش را ازقبل برای هر نوع اتفاقی آماده کند.

گاهی هم والدین بارها یک درخواست را از نوجوان را تکرار می‌کنند و این امر، برای او بسیار آزاردهنده است. در این شرایط می‌توانیم به نوجوان بگوییم مثلا اگر مادر چندین‌بار او را برای صرف نهار صدا کرد، بگوید که حتما برای خوردن نهار می‌رود، به‌شرطی‌که دیگر او را به این دلیل صدا نزنند؛ یعنی می‌توان ازقبل نوجوان را با موقعیت‌های سخت و مواجهه با آنان مواجه کرد.